Το ΚΘΒΕ στην εκδήλωση ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος συμμετέχει στη συναυλία που διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολις Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων, στις 21 Σεπτεμβρίου, με το εμβληματικό έργο των Μίκη Θεοδωράκη - Οδυσσέα Ελύτη «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ». Συμπράττουν η  Μικτή Χορωδία Νέων Αγ. Ιωάννου του Χρυσόστομου Θεσσαλονίκης και η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης υπό τη  διεύθυνση του αρχιμουσικού Κωνσταντίνου Δημηνάκη. Ερμηνεύουν ο Γιάννης Κότσιρας και ο Ανδρέας Ζένιος. Αφηγητής ο ηθοποιός  Βασίλης Σπυρόπουλος, με την ευγενική υποστήριξη του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.
 

Ο Οδυσσέας Ελύτης για το Άξιον Εστί
«…Η παραμονή μου στην Ευρώπη με έκανε να βλέπω πιο καθαρά το δράμα του τόπου μας. Εκεί αναπηδούσε πιο ανάγλυφο το άδικο που κατάτρεχε τον ποιητή. Σιγά-σιγά αυτά τα δύο ταυτίστηκαν μέσα μου. Το επαναλαμβάνω, μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά έβλεπα καθαρά ότι η μοίρα της Ελλάδας ανάμεσα στα άλλα έθνη ήταν ότι και η μοίρα του ποιητή ανάμεσα στους άλλους ανθρώπους – και βέβαια εννοώ τους ανθρώπους του χρήματος και της εξουσίας. Αυτό ήταν ο πρώτος σπινθήρας, ήταν το πρώτο εύρημα. Και η ανάγκη που ένιωθα για μια δέηση, μου ‘δωσε ένα δεύτερο εύρημα. Να δώσω, δηλαδή, σ’ αυτή τη διαμαρτυρία μου για το άδικο τη μορφή μιας εκκλησιαστικής λειτουργίας. Κι έτσι γεννήθηκε το «Άξιον Εστί»…».(1959)
 
 
Ο Μίκης Θεοδωράκης για το Άξιον Εστί
«…κάποιο μεσημέρι, στο όρθιο του Λουμίδη, μπροστά στο «Παλλάς», εκεί που έπινε τον μοναδικό καφέ εσπρέσο η αθηναϊκή ιντελιγκέντσια, Σεπτέμβριο νομίζω του ΄60, με πλησίασε ο Οδυσσέας Ελύτης. Αφού μου μίλησε για το πόσο εκτιμά την προσπάθειά μου και πόσο αγάπησε τον ΕΠΙΤΑΦΙΟ, πρόσθεσε:Τελείωσα το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ, το έργο της ζωής μου, νομίζω. Θα ΄θελα να σας το έστελνα κάπου, γιατί κάτι μου λέει ότι θα σας εμπνεύσει…Αφού τον ευχαρίστησα, έγραψα τη διεύθυνσή μου στο Παρίσι και του την έδωσα .Δεν πέρασε μήνας κι ο παριζιάνος ταχυδρόμος άφησε στο θυρωρείο το φρεσκοτυπωμένο βιβλίο του Ελύτη. Αφού το ρούφηξα μονομιάς, απ΄ την πρώτη ως την τελευταία λέξη, βάλθηκα να το μελοποιήσω. Ίσως στην αρχή να είχα την πρόθεση να μην αφήσω απέξω κανένα στίχο… Μετά συνειδητοποίηση που η σύνθεση που θα προέκυπτε, θα είχε σίγουρα διάρκεια δεκάδων ωρών. Εξάλλου στίχοι όπως το ΕΝΑ ΤΟ ΧΕΛΙΔΟΝΙ, ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΑΙΜΑΤΑ, ΑΝΟΙΓΩ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΜΟΥ, ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΗΛΙΕ ΝΟΗΤΕ, ΝΑΟΙ ΣΤΟ ΣΧΗΜΑ Τ΄ΟΥΡΑΝΟΥ… με τράβηξαν σα μαγνήτες. Τους μελοποίησα αμέσως κι άρχισα πάλι να τους τραγουδώ προς μεγάλη χαρά της μικρής Μαργαρίτας και απελπίζοντας τη Μυρτώ μέσα σε κείνο το μικροσκοπικό δωμάτιο, στο οποίο έπρεπε να τα κάνουμε όλα [….]  Λίγο λίγο η μορφή της νέας μου σύνθεσης άρχισε να ξεκαθαρίζει στο μυαλό μου. Πρέπει να είχα δύο πρότυπα : Το ένα ήταν τα ορατόρια του Μπαχ. Εκεί που έχουμε τις άριες, τα ρετσιτατίβα και τα κοράλ. Το άλλο ήταν η λειτουργία, όπου έχουμε τις ψαλμωδίες των ιερέων, την ανάγνωση των Ευαγγελίων και τα τροπάρια του δεξιού και του αριστερού ψάλτη. Τρία βασικά στοιχεία και στις δύο περιπτώσεις. Αυτά υπήρχαν στο ποίημα του Ελύτη. Έπρεπε τώρα η τελική επιλογή μου να επεκταθεί σε όλο το έργο, ώστε να μη χαθεί η ενότητά του και να μην προδοθεί ο στόχος του ποιητή : Η ΓΕΝΕΣΙΣ, ΤΑ ΠΑΘΗ και ΤΟ ΔΟΞΑΣΤΙΚΟΝ θα έπρεπε να αντιπροσωπεύονται αναλογικά έτσι ώστε να μη χαλάσει η ισορροπία του έργου».
 
Ο διευθυντής της Χορωδίας Νέων του Αγ Ιωάννου του Χρυσόστομου Θεσσαλονίκης,  καθ. θεολογίας  ΑΠΘ Χρυσόστομος Σταμούλης..
«Το «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» δεν είναι απλά ένα μεγάλο έργο. Είναι μια κεντρική αρτηρία του πολιτισμού μας, του ελληνικού μα και του παγκόσμιου. Σάρκα από τη σάρκα μας, που κάνει τα έσχατα να εισβάλουν στην ιστορία και να δίνουν διαστάσεις ρεαλισμού στο όνειρο. Με μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό φτάσαμε και αυτή τη φορά στην ανάγνωσή του, σαν προσκυνητές σε τόπο ιερό».