«Αστραφτερά διαμάντια και μαγικά άχυρα»

Ρούχα, παπούτσια, καπέλα, τσάντες και άλλα είδη ένδυσης και αξεσουάρ είναι σημαντικά (*). Μας συνοδεύουν στον δημόσιο και ιδιωτικό βίο, είναι μαζί μας στις καλύτερες και τις χειρότερες στιγμές της ύπαρξής μας, στέκονται πάντα στο πλευρό μας. Τα έχουμε ανάγκη, τα επιθυμούμε, τα προσφέρουμε, τα χρησιμοποιούμε, τα πετάμε, τα επισκευάζουμε και τα αξιοποιούμε ξανά. Όμως είναι η αλληλεπίδρασή μας με αυτά- σε κάθε επίπεδο- που τους προσδίδει διαφορετικά σημαινόμενα και μια εμπειρία χρήσης που μπορεί να μας διαμορφώσει, να μας μεταμορφώσει αλλά και να σκιαγραφήσει την προσωπικότητά μας. Ως εκ τούτου, σκοπός αυτής της έκθεσης είναι να τιμήσει και να αναδείξει τη σημασία αυτών των αντικειμένων.

Η ένδυση και η μόδα είναι παντού, σε αιώνια εναλλαγή. αρόλα αυτά και έπειτα από διετή αναστάτωση, μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων της εν λόγω βιομηχανίας εστιάζονται σήμερα στην εισαγωγή βιώσιμων και υψηλής επεξεργασίας φυσικών ινών, την κατασκευή προϊόντων με μεγάλο προσδόκιμο ζωής, την διεύρυνση των τεχνολογικών ορίων και την συμπλήρωση των κενών στον έλεγχο παραγωγής. Το άχυρο και η ράφια χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο για χιλιετίες ως πρώτες ύλες στην κατασκευή ρούχων. Εδώ και αρκετά χρόνια, τα ενδύματα από ράφια και άχυρο συνδέονται γενικώς με τους θερμούς μήνες του έτους, την καλοκαιρινή αναψυχή και την έξοδο- όχι αναγκαστικά με την άθληση. Αυτό μπορεί να έχει να κάνει με την φυσική, ανολοκλήρωτη και σχεδόν ατελή αίσθηση που αφήνουν. Όμως, ακριβώς εξαιτίας αυτών των χαρακτηριστικών, το να δουλεύει κανείς με φυσικές ίνες απαιτεί μεγάλη επιδεξιότητα και πολλές ώρες προετοιμασίας, ύφανσης και φινιρίσματος.

Αλλά πόσο βιώσιμο ακριβώς είναι ένα ύφασμα από ράφια και άχυρο; Η λέξη «βιωσιμότητα» έχει γίνει κάτι σαν αγαπημένο μάντρα στους κύκλους της μόδας. Καθώς οι σχεδιαστές και οι Οίκοι τους διατυμπανίζουν κολεξιόν με οικολογικό πρόσημο και κοινωνικά υπεύθυνες αλυσίδες τροφοδοσίας, η ύφανση από ράφια ή άχυρο και μόνο δεν θα κάνει ένα φόρεμα, πόσο μάλλον μια εταιρεία, «οικολογική». Οι καταναλωτές αποδεικνύονται όλο και πιο καχύποπτοι μπροστά στο παραπλανητικό «πράσινο» μάρκετινγκ καθώς και την απεριόριστη σπατάλη παρθένων πρώτων υλών και επιθυμούν να επενδύσουν σε μακράς διαρκείας προϊόντα που προκύπτουν από μια οικονομία με κυκλική διάταξη. Εξαιτίας της εστίασης της γκαλερί μας στο συγκεκριμένο μέσο, κοινός παρονομαστής των εκθεμάτων είναι η κατασκευή τους από ράφια και άχυρο. Αντικείμενα υφασμένα από δερμάτινες λωρίδες και ένα ακόμα με πλαστικές ταινίες συμπεριλήφθηκαν ως μέρος της συζήτησης περί βιωσιμότητας.

Η έρευνα μας κατά την προετοιμασία της έκθεσης αποκάλυψε μια εκπληκτική ποικιλία προϊόντων, σχεδιασμού, χειροτεχνίας και ιστοριών. Κάθε ένα από τα εκθέματα συνοδεύεται από μια εξέταση των ατομικών, κοινωνικών και άλλων συγκυριών που επικρατούσαν κατά την δημιουργία και παραγωγή του-αυτές οι διαφορετικές οπτικές πολύ συχνά πλέκονται η μια μέσα στην άλλη.

Οι ιστορίες, επίσης, φέρνουν ερωτήσεις. Παραδείγματος χάριν στην Αθήνα του 5ου αιώνα, τα παπούτσια μπορούσαν να μεταφέρουν αυτόν που τα φορούσε πέρα από κοινωνικά και πολιτικά σύνορα: η υπόδηση μπορούσε να λειτουργήσει ως σύμβολο ιθαγένειας και ως ένδειξη ότι κάποιος έφευγε για τον πόλεμο ή ντύνονταν για έρωτα, γάμο ή θάνατο. Είναι αυτά δείγματα μιας παρόμοιας γλώσσας που μιλούν τα σημερινά παπούτσια; Μπορεί ένα γιούνισεξ παπούτσι να συνδεθεί σε μια περίσταση με την σεξεργασία και σε μια άλλη με την εκλέπτυνση και την κομψότητα, μετατρεπόμενο σε σύμβολο κύρους και επιτυχίας; Ας πάρουμε τώρα έναν πιο σκοτεινό ύφος: τι έκανε ένα πρόσωπο να βοηθήσει (και να σώσει) κάποιον κατά τη διάρκεια του Β’ΠΠ και ένα άλλο να επιχειρήσει να αρπάξει ανελέητα την επιχείρηση του συνεργάτη της; Γιατί κάποιος ζητά συγχώρεση και προσπαθεί να προχωρήσει στη ζωή, ενώ κάποιος άλλος δεν το κάνει; Δεν υπάρχουν καλές και κακές ερωτήσεις, ούτε σωστές ή λάθος απαντήσεις.

Παρομοίως, οι γραμμές ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον δεν είναι άκαμπτες ή αδιατάρακτες. Δεν υπάρχει χρονολογική σειρά στην παρουσίαση των αντικειμένων. Τα εκθέματα ομαδοποιούνται με βάση την λειτουργία τους: ρούχα- υψηλή ραπτική ή πρετ-α-πορτέ, καπέλα/ καλύμματα κεφαλής, βεντάλιες, παπούτσια και κοσμήματα.

Ενώ τα αντικείμενα που παρουσιάζουμε στοχεύουν στο να προκαλέσουν περισσότερους προβληματισμούς και συζητήσεις πάνω σε ζητήματα όπως ο πλουραλισμός, η μνήμη, το γένος ή η οικονομία, η έκθεση είναι ανίκανη να χρησιμοποιήσει ένα ολοκληρωμένο λεξιλόγιο. Κενά και χαμένα επίπεδα ερμηνείας-τουτέστιν όλα αυτά που δεν βλέπουμε-μπορούν εξίσου να διαμορφώσουν την δημόσια συζήτηση. Παρομοίως, η ομάδα που οργάνωσε αυτή την έκθεση είχε μια σειρά νοημάτων κατά νου, αλλά οι επισκέπτες και οι θεατές μπορούν οπωσδήποτε να έχουν τις δικές τους, εντελώς διαφορετικές, αναγνώσεις

Τα παράλληλα δρώμενα που συνοδεύουν την έκθεση επιχειρούν να βοηθήσουν ώστε να ξεδιπλωθούν μερικές από αυτές τις ιστορίες, οι διαφορετικές πτυχές τους καθώς και η δυναμική τους. Οι οπτικές γωνίες των θεατών/συμμετεχόντων είναι εξίσου σημαντικές στην παραγωγή νοήματος που περιβάλλουν ετούτα τα είδη ένδυσης.

(*) Ο όρος «αξεσουάρ» για πολλά από αυτά τα αντικείμενα είναι αποτέλεσμα παρανόησης. Υπονοεί ένα δευτερεύον ή περιττό αντικείμενο. Δοκιμάστε όμως να περπατήσετε στο χιόνι χωρίς παπούτσια ή να ταξιδέψετε χωρίς τσάντα.

Η ονομασία της έκθεσης: Ο τίτλος της έκθεσης ίσως να είναι παραπλανητικός υπό την έννοια ότι δεν υπάρχουν διαμάντια μεταξύ των εκθεμάτων. Μέσα όμως από αυτήν την αντιπαράθεση ή, αν προτιμάτε, ανακάτεμα, θέλουμε να πιστεύουμε ότι η μαγεία έρχεται από το ταπεινότερο, πλην δημοκρατικότερο, υλικό.

Απολαύστε μια «επίδειξη μόδας με θέμα τα αστραφτερά διαμάντια» της Τζόαν Κόλλινς από τη δεκαετία του 1980 στο YouTube (0:40)
Η έκθεση περιλαμβάνει ένα πλήθος εκθεμάτων:
Τσάντες
Ρούχα
Βεντάλιες
Καπέλα
Κοσμήματα
Υποδήματα


ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Πότε?
Τρίτη - Παρασκευή: 17:00 - 20:30
Κυριακή: 11:00 - 15:00

Πού?
The Basket Gallery
Καραολή & Δημητρίου των Κυπρίων 36

Επικοινωνία
2310 514788