Το γλαύκωμα

Το γλαύκωμα είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση της όρασης που προξενεί προοδευτική βλάβη στο οπτικό νεύρο και μπορεί να οδηγήσει τελικά στην τύφλωση.

Υπάρχουν αρκετές μορφές γλαυκώματος. Ορισμένες από αυτές εμφανίζονται ως επιπλοκές άλλων οφθαλμικών παθήσεων (δευτερογενές γλαύκωμα), στην πλειονότητα των περιπτώσεων όμως, το γλαύκωμα είναι πρωτογενής και ιδιοπαθής νόσος, δηλαδή εμφανίζεται χωρίς τα αίτια να είναι γνωστά.

Μερικές μορφές γλαυκώματος εμφανίζονται κατά τη γέννηση (συγγενές γλαύκωμα) ή κατά την παιδική ηλικία (εφηβικό γλαύκωμα). Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως, το γλαύκωμα εμφανίζεται μετά τα 40 και η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνει με την ηλικία.

Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη γλαυκώματος είναι:

Υψηλή ενδοφθάλμια πίεση

Εκτιμάται ότι περίπου 10% των ατόμων με οφθαλμική υπέρταση παρουσιάζουν γλαύκωμα σε περίοδο 5 ετών. Ο κίνδυνος να εμφανισθούν γλαυκωματικές αλλοιώσεις στα άτομα με υψηλή ενδοφθάλμια πίεση είναι 2,6-3% όταν η πίεση είναι 21-25 mmHg, 12-26% όταν είναι 26-30 mmHg και 42% όταν είναι μεγαλύτερη από 30 mmHg.

Αυτό το ποσοστό μπορεί να μειωθεί στο 1% εάν γίνονται συχνές οφθαλμολογικές εξετάσεις, λόγω των βελτιωμένων τεχνικών στην πρόγνωση γλαυκωματικών καταστάσεων.
Παρά τον αυξημένο κίνδυνο από την οφθαλμική υπέρταση, υπάρχουν άτομα που παρά την υψηλή πίεση δεν παρουσιάζουν ποτέ γλαύκωμα και άτομα με φυσιολογική πίεση που έχουν γλαυκωματικές αλλοιώσεις.

Ηλικία

Όπως η ενδοφθάλμια πίεση αυξάνει με την ηλικία, έτσι αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης γλαυκώματος. Ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 40 ετών, τα άτομα με υπέρταση και οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος, πρέπει να εξετάζονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από οφθαλμίατρο.

Οικογενειακό ιστορικό

ʼτομα που έχουν συγγενείς α' βαθμού με γλαύκωμα έχουν 10-30% πιθανότητες να αναπτύξουν την ασθένεια. Μυωπία και διαβήτης επίσης ενοχοποιούνται αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία που να το αποδεικνύουν.

Περίπου το 50% των ατόμων που παρουσιάζουν γλαύκωμα δεν το αντιλαμβάνονται παρά μόνο σε προχωρημένο στάδιο και πολλοί από αυτούς θα χάσουν σε μεγάλο βαθμό την όρασή τους.
Δυστυχώς η απώλεια όρασης σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι αναστρέψιμη.

Ένας λόγος που η ασθένεια δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή είναι το ότι η οφθαλμική υπέρταση δεν προκαλεί σχεδόν ποτέ συμπτώματα. Για το λόγο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικές οι επισκέψεις στον οφθαλμίατρο ώστε να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο βλάβης στο οπτικό νεύρο. Οι εξετάσεις αυτές είναι απαραίτητες και υποχρεωτικές για τα άτομα υψηλού κινδύνου όπως οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος.