Η βόλτα του Ερμή μπροστά από τον Ηλιο

To σχετικά σπάνιο φαινόμενο της διάβασης του Ερμή μπροστά από τον Ήλιο θα είναι ορατό τη Δευτέρα από πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και ο πιο κοντινός στον Ήλιο θα κινηθεί ανάμεσα στη Γη και στο μητρικό άστρο μας και θα φαίνεται σα να διασχίζει τον ηλιακό δίσκο.

Η προηγούμενη φορά που η διάβαση του Ερμή είχε γίνει ορατή από την Ελλάδα, ήταν το 2016. Η αμέσως επόμενη «διάβαση» του Ερμή μπροστά από τον Ήλιο θα συμβεί στις 13 Νοεμβρίου 2032 και θα είναι πάλι ορατή από τη χώρα μας, ενώ το ίδιο θα επαναληφθεί το 2039, το 2049 και το 2052. Κατά μέσο όρο συμβαίνουν 13 έως 14 διαβάσεις του Ερμή ανά αιώνα.

Ο Ερμής και η Αφροδίτη είναι οι μόνοι πλανήτες που μπορούν να «διαβούν» μπροστά από τον Ήλιο, όπως αυτός φαίνεται από τη Γη, επειδή οι τροχιές τους περνούν ανάμεσα στον πλανήτη μας και στο άστρο μας.

Δεν θα είναι πάντως σε όλη τη διάρκειά της η διάβαση ορατή από την Ελλάδα, αλλά μόνο το πρώτο μισό της. Ο Ήλιος στη χώρα μας θα δύσει περίπου στο μέσο του φαινομένου, και έτσι δεν θα είναι ορατή η σταδιακή έξοδος του Ερμή από τον ηλιακό δίσκο.

Η έναρξη του φαινομένου στη χώρα μας, με την είσοδο του Ερμή στον ηλιακό δίσκο, θα γίνει στις 14:35 ώρα Ελλάδας. Συνολικά η διάβαση θα διαρκέσει περίπου πεντέμισι ώρες (έως τις 20:04 ώρα Ελλάδας), αλλά στη χώρα μας θα είναι ορατή για σχεδόν τρεις ώρες έως τις 17:20, λίγο πριν δύσει ο Ήλιος.

Η διάβαση χαρακτηρίζεται «βαθιά», επειδή ο Ερμής θα περάσει πολύ κοντά από το κέντρο του Ήλιου και ο πλανήτης θα φαίνεται σαν μια μικρή κινούμενη μαύρη κηλίδα πάνω στο φόντο του φωτεινού άστρου. Η παρατήρηση του φαινομένου, που ουσιαστικά αφορά παρατήρηση του Ήλιου, μπορεί να γίνει μόνο με την τοποθέτηση ειδικών προστατευτικών φίλτρων στα τηλεσκόπια ή στα κιάλια και όχι με γυμνά μάτια, καθώς κάτι τέτοιο ενέχει κινδύνους. Το φαινόμενο θα μεταδίδεται ζωντανά και από την τηλεόραση της NASA.

Τον Ερμή έχουν επισκεφθεί δύο σκάφη της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το Mariner 10 το 1974-75 και το Messenger, το οποίο τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη το 2011, εωσότου σκοπίμως συνετρίβη πάνω του το 2015. Το 2017 εκτοξεύθηκε η αποστολή BepiColombo του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που θα φθάσει στον Ερμή το 2024.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ