Η Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας & Β/θμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, σε συνεργασία με τα 1ο, 2ο, 3ο και 4ο ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Κεντρικής Μακεδονίας και το ΝΟΗΣΙΣ – Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας, διοργανώνουν επετειακή εκδήλωση, για να συμμετάσχουν στον εθνικό εορτασμό της επετείου των 200 ετών από την έναρξη της Επανάστασης του 1821.
Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν, ύστερα από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, σχολικές μονάδες, μεμονωμένες τάξεις-τμήματα, ομάδες μαθητών/ριών και των εκπαιδευτικών τους ή και συμπράξεις μεταξύ σχολείων αρμοδιότητας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας.
Ειδικότερα, στην εκδήλωση θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής οι μαθητές και οι μαθήτριες των σχολείων όλων των βαθμίδων και τύπων εκπαίδευσης (Προσχολικής, Δημοτικής, Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Γενικής, Επαγγελματικής εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής) των περιφερειακών ενοτήτων Θεσσαλονίκης, Ημαθίας, Κιλκίς, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών και Χαλκιδικής, με εργασίες που οι ίδιοι/ες θα έχουν εκπονήσει. Θα δοθεί, επίσης, η δυνατότητα συμμετοχής και ελληνικών σχολικών μονάδων του εξωτερικού, εφόσον υπάρξει σχετικό ενδιαφέρον. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί χωρίς δαπάνη για το δημόσιο.
Οι διαδικασίες της εορταστικής εκδήλωσης (σχεδιασμός, οργάνωση, υλοποίηση, δημοσιοποίηση) θα υλοποιηθούν με ευθύνη της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας και, ειδικότερα, Οργανωτικής Επιτροπής και Επιστημονικών Επιτροπών που έχουν συσταθεί για τον σκοπό αυτό.
Βασικοί σκοποί της εκδήλωσης είναι:
• Να αναδειχθεί η πολύπλευρη και σημαντική συνεισφορά της εκπαίδευσης στον απελευθερωτικό Αγώνα των Ελλήνων και στη διαμόρφωση της ιστορίας του ελληνικού κράτους.
• Να δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές και στις μαθήτριες να συμμετάσχουν στον εορτασμό των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, να αρθρώσουν και να καταθέσουν την άποψή τους αναφορικά με τον δικό τους τρόπο θέασης και πρόσληψης του παρελθόντος.
Από το κοντύλι στον υπολογιστή και τη γραφομηχανή
Η δίψα για την ελευθερία και το σφρίγος ενός έθνους ποτίζεται μεταξύ άλλων και από το νάμα της γλώσσας. 400 χρόνια το σκοτάδι της σκλαβιάς φωτίζονταν από τη γλώσσα που κληροδότησε ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, ακόμη και όταν οι ελκυστικές επιρροές του κατακτητή ενσωματώνονταν σ’ αυτή.
Οι περισσότεροι από τους αγωνιστές του ‘21 ήταν αγράμματοι, αλλά δεν μπορούσαν να αποφύγουν την ανάγκη της δύναμης που παρέχει η ορθή χρήση της γλώσσας και της γραφής. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούσαν τους γραμματικούς τους.
Στη διάρκεια της τουρκοκρατίας η ανάγκη της στοιχειώδους εκμάθησης ανάγνωσης και γραφής, διαγνώσθηκε από την εκκλησία. Έκανε προσπάθειες να καταπολεμήσει την αμάθεια που εξυπηρετούσαν οι απαγορεύσεις του κατακτητή, απότοκο των οποίων είναι και ο θρύλος του “κρυφού σχολειού”. Ο καλύτερος τρόπος να εισχωρήσει κανείς στο πνεύμα αυτού του θρύλου είναι να απολαμβάνει την παρατήρηση της ελαιογραφίας του Γκύζη ακούγοντας το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη με τον τίτλο «κρυφό σχολειό». Στην ελαιογραφία φαίνεται το κονδύλι με το φτερό και το πολύτιμο χαρτί πάνω στο οποίο σημειώνει ο μικρός μαθητής. Τα υλικά γραφής ήταν είδη δυσεύρετα. Χαρτί, καλαμάρι, κονδύλι.
“Είναι τ’ άρματά μου αυτά, τ ‘ακριβά, τ’ αγαπητά: Το κοντύλι μου και η πλάκα, το βιβλίο μου στη σάκα” γράφει ο Τέλλος Άγρας για το “οπλοστάσιο” του μαθητή των περασμένων εποχών. Με ένα κομμάτι κιμωλία για κοντύλι και μια λίθινη πλάκα από σχιστόλιθο συνεχίσθηκε η παράδοση της γραφίδας και του αβάκιου με κερί, που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες μαθητές για να μάθουν γραφή.
Μετά από διακόσια χρόνια όλα αυτά λησμονήθηκαν και πήραν τη θέση τους τα μολύβια, τα τετράδια, τα στιλό, οι μαρκαδόροι. Σιγά – σιγά θα χαθούν και αυτά δίνοντας τη θέση τους στον υπολογιστή και το τάμπλετ που συμπληρώνουν σήμερα την ιστορία των εργαλείων της εκπαίδευσης, που τείνει να γίνει τηλεκπαίδευση.
Τα 200 χρόνια από την παλιγγενεσία του έθνους το 21, είναι μια καλή αφορμή να θυμηθούμε στοιχεία και εργαλεία της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσα από τα οποία κληροδοτήθηκε ο πνευματικός πλούτος ενός πολιτισμού που παραμένει άσβεστος για περισσότερα από 3.000 χρόνια.
Ο υπολογιστής φαίνεται να κυριαρχεί σήμερα αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Η ομοιόμορφη γραφή, οι εύκολες ή και αυτόματες διορθώσεις, η άμεση αντιγραφή και μεταφορά των κειμένων μοιάζουν αυτονόητα για τους νέους, που δεν έχουν καν γνωρίσει το ενδιάμεσο στάδιο της γραφής με γραφομηχανή, με την οποία γράφτηκαν πολλά αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, επιστημονικές εργασίες, δημοσιογραφικά άρθρα.
Μία αξιόλογη συλλογή γραφομηχανών διαθέτει το ΝΟΗΣΙΣ, ανάμεσα στο πλούτο των εκθεμάτων που διατηρεί το Μουσείο Τεχνολογίας. Στο πλαίσιο της επετειακής εκδήλωσης «Από την πλάκα και το κοντύλι στην οθόνη και το πληκτρολόγιο», που συνδιοργανώνει ο φορέας με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, από τις 26/2 στην ιστοσελίδα του ΝΟΗΣΙΣ και τους λογαριασμούς κοινωνικής δικτύωσης του φορέα, σε facebook και instagram παρουσιάζονται μερικά χαρακτηριστικά μοντέλα των γραφομηχανών αυτών, υπογραμμίζοντας άλλη μια φορά τη συμβολή του στη διάδοση της γνώσης, της επιστήμης, της εκπαίδευσης.