Άγχος εξετάσεων: Σύμμαχος ή εχθρός;

Μετά από μια μακρά περίοδο προετοιμασίας και επένδυσης, οι τελειόφοιτοι μαθητές-υποψήφιοι για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καλούνται να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, που ξεκινούν σήμερα, και να δρέψουν τους καρπούς των κόπων τους.
Το Κέντρο Πρόληψης «Πυξίδα» ήταν κοντά στους μαθητές και στις οικογένειές τους καθ΄ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, και ιδιαίτερα μετά τις διακοπές του Πάσχα, με αλλεπάλληλες συναντήσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης.

Με την έναρξη των εξετάσεων απευθυνόμαστε στους μαθητές για να δηλώσουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας και να τους υποστηρίξουμε στην προσπάθεια διαχείρισης του άγχους των εξετάσεων.

Μην ξεχνάτε: Το άγχος είναι η κινητήριος δύναμή σας. Ενεργοποιεί τον οργανισμό ώστε να ανταποκριθεί επαρκώς σε μια συνθήκη-πρόκληση. Το άγχος είναι η μυστική σας δύναμη, δοσμένη κατευθείαν από τη φύση.

Να θυμάστε: Το άγχος ως ψυχική κατάσταση μεταφράζεται σε ορμόνες, κυρίως σε αδρεναλίνη. Ρυθμίζω το άγχος μου σημαίνει κρατάω την αδρεναλίνη μου σε μέτρια επίπεδα.

Να σκέφτεστε θετικά: Οι θετικές σκέψεις μειώνουν το άγχος γιατί ο οργανισμός λαμβάνει το σήμα ότι η δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει είναι στο πλαίσιο του εφικτού, επομένως εκκρίνει μέτριες ποσότητες αδρεναλίνης. Αντικαταστήστε τις αρνητικές σκέψεις (π.χ. φοβάμαι ότι μόλις δω τα θέματα θα τα ξεχάσω όλα και δεν θα γράψω τίποτα) με πιο θετικά σχήματα (έχω διαβάσει, έχω προετοιμαστεί και θα κάνω το καλύτερο που μπορώ).

Φροντίστε τον οργανισμό σας: Καταναλώστε ελαφριές και θρεπτικές τροφές, αποφύγετε υπερκατανάλωση διεγερτικών ουσιών (καφεΐνη, σοκολάτα, αναψυκτικά). Οι διεγερτικές ουσίες από ένα σημείο και μετά «κοιμίζουν» τον εγκέφαλο. Περπατήστε σε εξωτερικούς χώρους, χρειάζεστε επειγόντως οξυγόνο. Προτιμήστε να πάτε με τα πόδια στο σχολείο τη μέρα των εξετάσεων. Αποφύγετε τις συναναστροφές που σας προκαλούν άγχος. Μιλήστε με συμμαθητές σας που έχουν χιούμορ και καλή διάθεση.
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΤΡΟΠΟΙ…

Πάθατε black out; Το πιο πιθανό είναι λόγω του άγχους να έχει εκκριθεί υπερβολική ποσότητα αδρεναλίνης και ο εγκέφαλος να μην μπορεί να λειτουργήσει κανονικά. Επαναφέρετε τον οργανισμό σας με τους εξής τρόπους:
Απομακρύνεστε από το αγχογόνο ερέθισμα. Αφήστε το γραπτό σας στην άκρη για λίγα λεπτά και στρέψτε την προσοχή σας:
α) στη θέση του σώματος (πατούν τα πόδια μου στο έδαφος; Τα χέρια μου πέφτουν κάτω χαλαρά; Είμαι σε όρθια στάση;).
β) στην αναπνοή σας (εισπνέω βαθιά, κρατώ την ανάσα μου για λίγα δευτερόλεπτα και εκπνέω αργά).

Αποσπάστε την προσοχή σας εστιάζοντας σε ένα άψυχο ουδέτερο αντικείμενο (π.χ. το ταβάνι), σε ένα άψυχο αντικείμενο με συναισθηματική αξία (π.χ. μια αγαπημένη μπλούζα-δώρο) ή σε μια νοερή εικόνα (π.χ. το μέρος που θα πάτε διακοπές).

«Γειωθείτε» στο εδώ και τώρα με τη βοήθεια των πέντε αισθήσεων (π.χ. εστιάζω σε πέντε αντικείμενα που βλέπω, τέσσερις ήχους που ακούω, τρεις επιφάνειες που αγγίζω).

Σκεφτείτε θετικά, ότι αυτή η δυσκολία είναι στα μέτρα σας. «Θα ηρεμήσω και θα γράψω ό,τι ξέρω».

Φτιάξτε ένα νοερό σενάριο για τη μέρα των εξετάσεων, σύμφωνα με το οποίο όλα πάνε καλά και βγαίνετε ευχαριστημένοι από την αίθουσα. Προσπαθήστε να «βλέπετε» το σενάριο αυτό κάθε βράδυ λίγο πριν κοιμηθείτε. Θα βοηθήσει στην ψυχική προετοιμασία σας ιδιαίτερα για το πρώτο μάθημα και επομένως και στη ρύθμιση του άγχους.
Καλή επιτυχία!!!
Και κάτι για τους γονείς: Οι μαθητές εξετάζονται ως προς την ικανότητά τους να αποδώσουν γραπτά τα γνωστικά αντικείμενα, οι γονείς «εξετάζονται» ως προς την ικανότητά τους να υποστηρίξουν τα παιδιά. Φροντίστε να έχετε διακριτική φυσική παρουσία στο σπίτι, όσο γίνεται πιο φυσιολογική συμπεριφορά και ρωτήστε τα παιδιά τί χρειάζονται από σας αυτές τις δύσκολες μέρες. Χρειάζονται την εμπιστοσύνη σας περισσότερο από ποτέ!

Χρυσάνθη Κολύβα, Ψυχολόγος, επιστημονικό στέλεχος του Κέντρου Πρόληψης «Πυξίδα»