«Πίσω από την τουριστική μαρκίζα η Θεσσαλονίκη τείνει να αποτελέσει εξαίρεση»

Η εικόνα του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνου Ζέρβα, να υποδέχεται τα κρουαζιερόπλοια με ένα πανέρι κουλούρια σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως από τους πολίτες της Θεσσαλονίκης. Ένα μεγάλο τους κομμάτι εξέφρασε απογοήτευση για την εικόνα που αυτή δείχνει προς τα έξω, ενθυμούμενο την παλιά ελληνική ταινία "Καλωσήλθε το δολάριο" με τον Γιώργο Κωνσταντίνου.

Τα πράγματα με την τουριστική πολιτική του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι σοβαρά. Η τωρινή διοίκηση ακολουθεί την πεπατημένη του Μπουτάρη, περί τουριστικής Θεσσαλονίκης. Αναπόφευκτα, λόγω συνθέσεως, η αισθητική εικόνα και το περιεχόμενο της καμπάνιας είναι αρκετά κλικ πιο κάτω.

Δεν είναι μόνον εκεί, όμως, το πρόβλημα: Η τουριστική Θεσσαλονίκη είναι μια Θεσσαλονίκη ρηχή, με έμφαση στη διασκέδαση και τη γαστρονομία, και μια «ποπ-κόρν» προσέγγιση στην μακραίωνη ιστορία της. Απουσιάζει η επένδυση στη σοβαρότητα, μια επικέντρωση στο ποιοτικό προϊόν, η συστηματική ανάδειξη της ιστορίας της –η στροφή στον συνεδριακό, εκπαιδευτικό, ιατρικό τουρισμό και όχι στη μεταμοντέρνα εκδοχή του «τζατζίκι, σουβλάκι [απ’ το μάστερσεφ] & συρτάκι».

Για την τουριστική πολιτική του Δήμου, απουσιάζει από την προσέγγιση των διοικούντων η διάσταση της φέρουσας ικανότητας. Ότι δηλαδή δεν αρκεί να φέρνεις τουρίστες λες και είσαι Thessaloniki Tours, αλλά θα πρέπει η καθημερινότητα του τουρισμού να μην επιβαρύνει την καθημερινότητα των κατοίκων. Ειδάλλως, και η ζωή στην πόλη, και η ποιότητα του τουρισμού υποβαθμίζεται. Και έπειτα, υπάρχουν και οι υποδομές: Καλό το κουλούρι που τράταρε ο δήμαρχος, αλλά αν οι επισκέπτες χρειαστεί περιηγούμενοι στην πόλη να κάνουν την ανάγκη τους, ελλείψει δημόσιων τουαλετών, θα πάρουν τα νεφρά τους στο χέρι.

Τέλος, και εξίσου σημαντικό· πέραν του τουρισμού ο Δήμος δεν διαθέτει καμία πολιτική υπέρ της τοπικής οικονομίας. Ούτε βιομηχανική, ούτε υπέρ της έρευνας (σε μια πόλη με σημαντικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης), ούτε προώθησης της τοπικής παραγωγής –και σύνδεσής της με τον τουρισμό ώστε αυτός να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά για την τοπική οικονομία.

Ποιο το αποτέλεσμα; Η τουριστική Θεσσαλονίκη λάμπει σαν πρόσχημα. Πίσω απ’ τις μαρκίζες, εδώ και 20 χρόνια η Θεσσαλονίκη έχει απολέσει μεγάλο μερίδιο του πλούτου που παρήγαγε· η τοπική αγορά ακολουθεί ακόμα την κατιούσα· οι μεσαίες τάξεις συρρικνώνονται, οι κατώτερες που πυκνώνουν, λουμπενοποιούνται· μεγάλα χάσματα υπάρχουν μέσα στην τοπική κοινωνία, και η κοινωνική βάση έχει παραδοθεί στη συνωμοσιολογία, τους ανορθολογισμούς, σε δημαγωγικές πολιτικές που τεχνηέντως προωθεί το ιδιαιτέρως ισχυρό στη Θεσσαλονίκη «ρωσικό κόμμα». Άλλες περιοχές της χώρας πασχίζουν για ανασυγκρότηση και αλλαγή πορείας. Η Θεσσαλονίκη κινδυνεύει να αποτελέσει εξαίρεση.

Απέναντι σε όλα αυτά, ο Δήμαρχος στέκεται στο ύψος των περιστάσεων: μοιράζει κουλούρια στους τουρίστες.